Jak skutecznie przygotować się do zadania na słowotwórstwo na maturze?
Zadanie na słowotwórstwo na maturze pojawia się często na maturze podstawowej jak i rozszerzonej i sprawia trudności wielu uczniom. Jest to zadanie sprawdzające zakres słownictwa, które buduje się przez długotrwałą ekspozycję na język – poprzez czytanie, słuchanie i praktykę. W przeciwieństwie do gramatyki, którą można w miarę szybko opanować, bogaty zasób słownictwa wymaga systematycznej pracy. Dlatego wielu maturzystów odczuwa trudność z tym zadaniem.
Aby pomóc w przygotowaniach, przedstawiam listę często używanych rdzeni słów oraz formacji słowotwórczych, które mogą pojawić się na maturze:
1. ACT (działać, wykonywać czynność)
Act (czasownik) – działać (We must act quickly.)
Action (rzeczownik) – działanie (Her quick action saved the dog.)
Active (przymiotnik) – aktywny (He leads an active lifestyle.)
Inactive (przymiotnik) – nieaktywny (The volcano is inactive.)
Actor/Actress (rzeczownik) – aktor/aktorka (She is a famous actress.)
React (czasownik) – reagować (How did she react to the news?)
Reaction (rzeczownik) – reakcja (His reaction was unexpected.)
2. BEAUTY (piękno, atrakcyjność)
Beauty (rzeczownik) – piękno (The beauty of the sunset amazed everyone.)
Beautiful (przymiotnik) – piękny (She has a beautiful voice.)
Beautify (czasownik) – upiększać (They plan to beautify the park.)
Beautifully (przysłówek) – pięknie (She sang beautifully.)
Beautician (rzeczownik) – kosmetyczka (She is a professional beautician.)
3. CREATE (tworzyć, wymyślać)
Create (czasownik) – tworzyć (He created a new app.)
Creation (rzeczownik) – dzieło, proces tworzenia (The creation of this sculpture took months.)
Creative (przymiotnik) – kreatywny (She is a creative artist.)
Creativity (rzeczownik) – kreatywność (Creativity is essential in problem-solving.)
Creator (rzeczownik) – twórca (He is the creator of the series.)
Recreate (czasownik) – odtwarzać (They tried to recreate the ancient city.)
4. DECIDE (decydować, podejmować decyzje)
Decide (czasownik) – decydować (We must decide where to go.)
Decision (rzeczownik) – decyzja (Her decision was difficult.)
Decisive (przymiotnik) – zdecydowany (A leader must be decisive.)
Indecisive (przymiotnik) – niezdecydowany (He is indecisive about dinner.)
Decisively (przysłówek) – zdecydowanie (She spoke decisively.)
5. FRIEND (przyjaźń, znajomość)
Friend (rzeczownik) – przyjaciel (She is my best friend.)
Friendly (przymiotnik) – przyjazny (The staff was very friendly.)
Friendship (rzeczownik) – przyjaźń (Their friendship has lasted for years.)
Unfriendly (przymiotnik) – nieprzyjazny (The new neighbor seemed unfriendly.)
Befriend (czasownik) – zaprzyjaźnić się (He befriended a lonely child.)
6. HAPPY (szczęście, radość)
Happy (przymiotnik) – szczęśliwy (She was happy with her results.)
Happiness (rzeczownik) – szczęście (Happiness is more important than money.)
Unhappy (przymiotnik) – nieszczęśliwy (He looked unhappy.)
Happily (przysłówek) – szczęśliwie (They lived happily ever after.)
Jak się przygotować?
Regularne czytanie – ekspozycja na język w książkach, artykułach, filmach.
Ćwiczenia z tworzenia słów – np. zamiana rzeczowników na czasowniki i odwrotnie.
Nauka w kontekście – zapamiętywanie całych fraz zamiast pojedynczych słów.
Tworzenie własnych zdań – aktywne używanie nowego słownictwa.
Pamiętaj, że im więcej słów znasz i potrafisz poprawnie przekształcać, tym łatwiej będzie Ci rozwiązać zadanie na słowotwórstwo na maturze. Mam nadzieję, że ta lista pomoże Ci w przygotowaniach! 😊
Komentarze
Prześlij komentarz